Door: Jaap Meegens

Waar na jarenlang gericht beleid agenten uit etnische minderheden wel instromen, verlaten veel van deze medewerkers de politie ook weer. Niet door keiharde discriminatie, maar vanwege de organisatiecultuur waarin deze agenten moeilijk passen. Ze komen in een spagaat, omdat ze zich moeten bewijzen als ‘Nederlandse agent’ en tegelijkertijd de problemen van ‘hun eigen groep’ aan moeten pakken. Dit concludeert antropoloog Sinan Çankaya in zijn proefschrift dat hij schreef naar aanleiding van zijn onderzoek bij de politie Amsterdam-Amstelland.

Drie jaar lang liep Çankaya mee met politieagenten, bijvoorbeeld tijdens surveillances en vergaderingen en hield hij diepte-interviews. Uit zijn bevindingen blijkt dat eigenschappen als loyaliteit, neutraliteit en solidariteit als vanzelfsprekend worden beschouwd bij een autochtone agent, terwijl dat bij allochtone agenten niet het geval is. Zo is het gebruik van de taal van etnische minderheden aan de ene kant goed om problemen aan te pakken, maar zorgt het aan de andere kant voor wantrouwen van en spanningen met autochtone collega’s. Ook worden ze door collega’s ter verantwoording geroepen wanneer mensen met dezelfde etnische achtergrond als de allochtone agent negatief in de media naar voren komen.

Nieuwe allochtone politiemedewerkers moeten meer dan autochtone medewerkers bewijzen dat ze te vertrouwen zijn. Onderzoeker Çankaya maakte dat ook zelf mee.Hij moest zich bijvoorbeeld als enige van de nieuwe medewerkers aan de balie legitimeren.Dit alles leidt tot een arbeidsomgeving waarin de organisatiecultuur de betreffende medewerkers zo demotiveert dat zij er opvallend vaak mee stoppen. MensenStreken heeft Çankaya al eerder uitgebreid geïnterviewd over zijn onderzoek.

Çankaya promoveerde op 24 oktober aan de Universiteit van Tilburg en zijn proefschrift heeft de titel Buiten Veiliger dan Binnen: In- en uitsluiting van etnische minderheden binnen de politieorganisatie. Sinan Çankaya studeerde culturele antropologie in Utrecht en rondde de master Conflict resolution in Bradford cum laude af. De afgelopen jaren werkte hij als onderzoeker en adviseur voor de politie Amsterdam-Amstelland.