Door: Eefke Beelen
“A book everyone must read – powerful stories of the harsch realities of both assimilation and rejection of our peoples and our struggles around the world.” – Jolene Ashini, Innu
Een definitie geven blijkt een lastige zaak, iets wat antropologen maar al te goed weten. Wat is namelijk een ‘tribal people’? Ook Corry, een Britse antropoloog en inheems recht activist, komt niet met een eenduidig antwoord. Vaak worden ‘tribal people’ gezien als zij met een zelf onderhoudende levensstijl (jagers-verzamelaars etc.), grotendeels afgezonderd van de rest van de maatschappij. Maar, zoals Corry beschrijft, klopt deze betekenis niet helemaal. Voorbeelden van Aboriginals in Australië slaan de spijker op de kop. Ben je wel ‘tribal’ als je je eten bij een supermarkt koopt en een uitkering van de regering ontvangt? Een belangrijke conclusie die Corry trekt, is dat het vooral belangrijk is hoe zij zichzelf zien en noemen (als ze al een naam aan hun eigen groep toekennen) zonder dat anderen hen in een hokje stoppen.
Na enigszins een beeld te hebben gegeven van wat ‘tribal people’ nu zijn, beschrijft Corry per werelddeel de meest bekende ‘tribal peoples’. Alhoewel hij uitgebreid uitweidt over de ontstaansgeschiedenis, hun levenswijze en conflicten, worden actuele zaken nauwelijks aan de kaak gesteld. Slavernij, genocides en landverlies zijn problemen waar ‘tribal people’ al lang mee te maken hebben en waar zij nog steeds de gevolgen van ondervinden zoals Corry beschrijft. Echter recente zaken zoals de conservatie van natuurgebieden waardoor ‘tribal people’ maar al te vaak uit hun eigen woongebied worden verwijderd en het verdwijnen van vreemde talen (editie juli – tijdschrift National Geographic wijdt hier een interessant artikel over ), worden nauwelijks uitgediept.
Maar dat lijkt Corry’s doel ook niet te zijn. Hij wilt vooral het belang van het voortbestaan van deze volkeren onderstrepen. In de laatste hoofdstukken van dit boek beschrijft hij bijvoorbeeld de ecologische wijsheden van de Afrikaanse Bosjesmannen en – vrouwen. Hun uitgebreide kennis over planten zijn van belang voor de ontwikkeling van de westerse geneeskunde. Corry pleit voor het in stand houden van deze wijsheden door het te bezegelen als intellectueel eigendom. Hierdoor krijgen ‘tribal people’ rechten over hun kennis die van generatie op generatie is doorgegeven.
Door de algemene aard van dit boek is het vooral interessant voor leken op het gebied van antropologie en vreemde culturen. Je ogen worden geopend doordat typische, misschien wel stereotypes over ‘tribal people’ door Corry’s nuances afgebroken worden. Voor antropologen blijft dit boek teveel aan de oppervlakte met weinig aandacht voor actuele zaken die de ‘tribal people’ aan het hart gaan.
Meer weten? Lees het boek ‘Tribal Peoples – for tomorrow’s world’ van Stephen Corry.