Door: Eefke Beelen
“In haar achterhoofd speelde haar geheugen sadistisch een filmpje af. Ze zag de persoon plotseling voor haar koplampen staan, hoorde hem iets schreeuwen, zag hem in slow motion tegen de vooruit knallen – gevolgd door een krakend geluid – en, in de achteruitkijkspiegel met zijn hoofd op het trottoir stuiteren. Zijn nek maakte met de smak een vreemde knak naar rechts.” De hoofdpersoon in dit korte verhaal rijdt op een verlaten parkeerplaats een man aan. Geen schuldgevoel, geen neiging om deze persoon te redden. Het enige wat door haar heen gaat, is dat zij niet de bak wilt indraaien omdat een ‘stompzinnige idioot’ van een zwever niet uit zijn doppen kon kijken. Gelukkig zat er geen kras op haar auto.
De fictieve verhalen in het boek ‘Zwarte muren’, van de in Nederland geboren antropoloog Anthonie Holslag, symboliseren de dagelijkse sleur en het egocentrische denken van mensen.
Op een confronterende manier met een tikkeltje gruwel, schetst Anthonie hoe mensen nogal graag de neiging hebben anderen de schuld te geven van onze eigen issues. Zoals de vrouw van de hoofdpersoon in het verhaal ‘Duisternis’, die tijdens een dagje pretpark de dupe wordt van de woede van haar man. “Ze wilde niet, dat was overduidelijk, maar ze bleef staan, bang voor de woede in mijn stem. Ik grinnikte onbeholpen. Ik kon haar werkelijk alles laten doen wat ik wilde..” Iedere hoofdpersoon krijgt uiteindelijk een figuurlijke klap in het gezicht. Een moment van zelfreflectie. De zwarte muur waar zij tegen aanlopen. “Dit zijn psychische thrillers, psychologische verhalen die iets vertellen wat non-fictie of literaire fictie nooit kan doen: ze werpen een blik op datgene dat we liever niet willen zien. Dat wat we willen negeren, maar toch altijd in de krochten van onze geest aanwezig is.”
De verhalen in ‘Zwarte muren’ zijn geschreven in de periode dat Holslag nog een puber was. En zoals veel pubers, was ook hij kwaad op iedereen en alles om zich heen. Deze verhalen reflecteren zijn visie op zijn omgeving toentertijd. Hij groeide op in het Amerikaanse dorpje Watertown, volgens hem achtergesteld en racistisch. Een groot deel van het jaar was Watertown bedekt met een dik pak sneeuw, afgesneden van de rest van de wereld. Het schrijven van deze verhalen was voor Anthonie enerzijds een manier om de wereld te begrijpen en anderzijds een moment om de ware aard, de echte ‘ik’ te ontbloten.
Vanaf jonge leeftijd is Holslag gefascineerd door boeken en films waarin weerwolven, vampiers en soortgelijke wezens figureren en dit blijkt ook in het boek ‘Zwarte muren’. “Ik genoot van dit soort films en verhalen, verslond ze, omdat ze doen wat ze behoren te doen: ze leggen iets bloot.” En hier komt de ware aard van een antropoloog en dus ook die van Holslag naar voren. Mensen en hun gedrag bloot leggen op een unieke manier. Holslag is werkzaam op de Universiteit van Amsterdam en zijn interesse gaat o.a. uit naar thema’s rondom collectief geweld. In één van zijn antropologische werken, ‘In het gesteente van Ararat’, beschrijft Holslag de zoektocht naar de betekenis van de Armeense genocide en hoe latere generaties hiermee omgaan.
Zwarte Muren is nu te koop.
Meer weten over de persoon Anthonie Holslag en zijn werk? www.anthonieholslag.com